Meerjarig financieel beeld

Mutaties Tussenrapportage 2024 en begroting 2025
De structurele mutaties uit de Tussenrapportage 2024 zijn in het meerjarenperspectief meegenomen. Voor een toelichting verwijzen wij naar de tussenrapportage 2024. De mutaties van de begroting 2025 worden hier toegelicht:

1. Extra hondenbeleid
In de raadsvergadering van 30 januari 2024 heeft de raad het hondenbeleid 2024 vastgesteld en besloten het extra benodigde budget van € 37.000 vanaf 2025 te betrekken in de integrale afweging bij de Voorjaarsnota 2025. Dit is nu opgenomen als afweging in de begroting 2025.

2.  Dienstverleningsovereenkomst Dierenbescherming
Er is een nieuwe Dienstverleningsovereenkomst Dierenbescherming aangegaan waarvan de financiële gevolgen meegenomen worden in de begroting 2025.

3. Gemeenschappelijke regelingen
Hieronder is een tabel met de mutaties van de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen weergegeven. Het betreft de verhogingen van de bijdragen op basis van de begrotingen 2025 van de gemeenschappelijke regelingen.

4. Taakstelling 5% De Bedrijfsvoeringspartner
Met de Bedrijfsvoeringspartner is overeengekomen om vanaf 2025 een structurele besparing te realiseren van 5% op de totale bijdrage van de gemeente aan de Bedrijfsvoeringspartner.

5. Bijdrage VNG
Op basis van het aantal inwoners gaat de contributie aan de VNG met € 6.300 omhoog. Daarnaast is de bijdrage aan het fonds Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering (GGU) € 36.100 hoger. Totaal is dit € 42.400.

6. Hogere bijdrage zwerfafval
Tot 2024 ontving de gemeente een vergoeding uit het Afvalfonds Verpakkingen (€ 68.000 ontvangen in 2023 tegenover € 52.000 begroot). De zwerfafvalvergoeding vanaf 2024 wordt gebaseerd op de Europese Single Use Plastic-richtlijn. Voor middelkleine gemeentes (30.000-100.000 inwoners) betekent dit een vergoeding van € 3,02 per inwoner (Proefberekening vergoeding SUP in zwerfafval gepubliceerd - NVRD). Uitgaande van 49.000 inwoners bedraagt de SUP-vergoeding voor Barendrecht € 148.000. Dit levert structurele budgetruimte op.

7. Wijkonderhoud buitenruimte
Bij de jaarrekening bleek dat de afgelopen jaren de facturen voor de stortkosten van het groenafval Wijkbeheer (dat vrijkomt bij het snoeien van opschot, het knippen van overhangend groen, het onderhoud van de bloembakken etc.) zijn geboekt op het budget openbaar groen dagelijks onderhoud. Bij het opstellen van het Groenbeheerplan is verzuimd deze stortkosten mee te nemen in de berekeningen voor het benodigde budget. Met deze mutatie repareren we deze omissie.

8. Onderhoud Koedoodse Plas, Gaatkensplas en Noordrand
De UAV-GC-overeenkomst regulier onderhoud en verbeteringen Koedoodseplas, Gaatkensplas en Noordrand (2020) is voor 10 jaar in combinatie met Albrandswaard gegund aan een aannemer. De Barendrechtse lasten voor deze overeenkomst zijn € 1,7 miljoen over een looptijd van 10 jaar (€ 170.000,- per jaar). De index vanaf de start van de overeenkomst tot januari 2024 bedraagt 18,42%. Dit betekent vanaf 2024 een extra last van 18,42% van € 170.000 is € 31.300 per jaar op dit project. Voor 2024 kan het nog vanuit het reguliere budget betaald worden. Het betreft een bovenmatige contractuele prijsstijging die niet opgevangen kan worden met de reguliere prijsinflatie. Vandaar dat dit in de begroting 2025 wordt opgenomen.

9. Gebundelde uitkeringen (BUIG)
In de huidige situatie is er ten opzichte van de meerjarenbegroting een structureel tekort op de BUIG. We zetten ons in om, in lijn met de college-ambitie, nog meer mensen naar werk te begeleiden en nieuwe instroom zo goed mogelijk tegen te gaan. Dit levert naar verwachting vanaf 2026 een besparing op. Gezien het feit dat deze verwachting eerst nog zal moeten worden waargemaakt is deze meerjarenraming gebaseerd op de huidige lasten. De beoogde besparingen zullen worden meegenomen in de dekkingsvoorstellen verderop in deze begroting.

10. Integraal huisvestingsplan-uitvoeringsplan
In het Integraal Huisvestingsplan (IHP) wordt geadviseerd een gedetailleerd uitvoeringsplan voor de Rehobotschool op te stellen. Dit plan zal specifieke stappen, benodigde middelen en een tijdschema bevatten om de doelstellingen van het IHP voor de school te bereiken. Dit helpt de implementatie van het plan effectief te coördineren en succes te verzekeren. Deze aanvraag wordt meegenomen in het raadsvoorstel Integraal Huisvestingsplan (IHP).

11. Integraal huisvestingsplan- uitvoeren onderzoeken
Een budget van € 50.000 is nodig voor het uitvoeren van geadviseerde onderzoeken, zoals het opstellen van leerlingenprognoses, technisch onderzoek en onderzoek naar normatieve leegstand. Deze onderzoeken zijn belangrijk om inzicht te krijgen in toekomstige behoeften, de staat van onderwijsfaciliteiten en mogelijkheden voor efficiënter gebruik van bestaande ruimte. Dit budget is om een solide basis te leggen voor de planning en uitvoering van onderwijsfaciliteiten in Barendrecht. Deze aanvraag wordt meegenomen in het raadsvoorstel Integraal Huisvestingsplan (IHP).

12. Afschrijving investeringen
Op basis van het geactualiseerd investeringsoverzicht in de begroting 2025 wijzigen de afschrijvingslasten. Met name door het doorschuiven van investeringen, o.a. Edudelta, zijn er in 2025 lagere afschrijvingslasten.

13. Riolering
Voor riolering geldt het systeem van gesloten financiering. Hierin worden zogenaamde toegerekende kosten meegenomen, personeelskosten en overhead, kolkenreinigen, onderhoud watergangen en btw. In 2025 is er een voordeel door een hogere toerekening van € 48.100 die wordt gedekt uit de voorziening beklemde middelen riolering.

14. BTW Compensatiefonds
Gemeenten kunnen in de ramingen in hun begroting en meerjarenraming rekening houden met de ruimte onder het plafond van het BTW compensatiefonds (BCF). Omdat de hoogte van deze ruimte erg onzeker is zijn in het verleden afspraken tussen de gezamenlijke toezichthouders en BZK gemaakt over wat een reële hoogte van deze ruimte is. Afgesproken is dat de laatst gerealiseerde ruimte onder het BCF-plafond de maximaal toegestane ruimte is die gemeenten mogen ramen in hun begroting en meerjarenraming. Deze gerealiseerde ruimte wordt bekendgemaakt in de meicirculaire. Voor de raming in de begroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028 wordt dus de definitieve afrekening van de ruimte onder het BCF-plafond gebruikt van het jaar 2023. 

15. Rente langlopende leningen
Voor de komende jaren is er voor € 80 miljoen aan nieuwe leningen nodig. Hiertegenover staat een aflossing van de huidige leningenportefeuille van ongeveer 10 miljoen per jaar. Per saldo stijgt hiermee de totale leningenportefeuille met ongeveer € 40 miljoen in 2028 met als gevolg een hogere rentelast. De benodigde € 80 miljoen is gebaseerd op een kasstroomanalyse behorende bij de begroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028. Hierbij is rekening gehouden met een getemporiseerd uitvoerschema van de geautoriseerde investeringen. De kasstromen behorende bij de geautoriseerde investeringen 2025 worden ingeschat op een driejarige verdeling van (50%/25%/25%). Deze procentuele verdeling is gebaseerd op realisatiecijfers van voorgaande jaren. Voor de berekening van de rentelast is rekening gehouden met 3,5%.

16. Rente kortlopende leningen
Er is rekening gehouden met een jaarlijkse netto kortlopende schuld van € 9,5 miljoen per jaar.  In de begroting 2024 was er geen budget opgenomen voor kortlopende (kasgeld) leningen. Op basis van een rentelast van 3,5% per jaar is er in de begroting 2025 rekening gehouden met een structurele hogere last van € 327.500.

17. Afval
De lasten en baten van afval zijn geactualiseerd. Dit levert een nadeel op door met name een hogere bijdrage aan de NV BAR-Afvalbeheer.

18. OZB- woningen inflatie 2,5%
Tarieven woningen worden, na correctie voor de WOZ-waarde mutatie, voor 2025 verhoogd met het inflatiepercentage van 2,5%. 

19. Loonkosten burgerzaken
Door de verlenging van de looptijd van paspoorten wordt  een piek in de afgifte van paspoorten verwacht. De extra inkomsten zijn al in de begroting opgenomen. De extra omzet brengt met zich mee dat ook meer personele inzet nodig is. Daarom wordt € 75.000 extra loonkostenbudget gevraagd, om extra personeel aan te trekken om de afgifte piek op te vangen en de dienstverlening op pijl te houden. De extra kosten worden door de extra leges afgedekt, maar omdat de extra leges al in de begroting zijn opgenomen is er voor deze mutatie nu geen dekking.

20. GRJR: indexatie zorgkosten
De ontwerpbegroting 2025 is aangepast met het definitieve indexpercentage van 6% voor de zorgkosten 2025. 

1. OZB niet-woningen naar regionaal gemiddelde brengen
De verhoging bedraagt 42% voor eigenaren van niet-woningen en 34% voor gebruikers van niet-woningen. De nieuwe tarieven zullen verwerkt worden in de belastingverordening die in de raad van december 2024 wordt vastgesteld en opgenomen worden in de begroting 2025-2028.

2. Tarieven toeristenbelasting naar landelijk gemiddelde brengen
De toeristenbelasting wordt verhoogd naar het landelijke gemiddelde. De nieuwe tarieven zullen verwerkt worden in de belastingverordening die in de raad van december 2024 wordt vastgesteld en opgenomen worden in de begroting 2025-2028.

3. Besparen integraal veiligheidsbeleid 2024-2028
Het Team Veiligheid heeft structureel budget om uitvoering te geven aan de ambities uit het Integraal Veiligheidsbeleid. Er wordt ieder jaar in het uitvoeringsplan kritisch gekeken waar dit budget het meest effectief kan worden ingezet. Denk hierbij aan acties tegen ondermijning, cameratoezicht, de Veiligheidsdag, aanpak criminaliteit, preventie en voorlichting etc. Consequenties van de verlaging zullen van jaar tot jaar verschillen afhankelijk van de focus van de uitvoeringsplannen. Maar zullen zich met name vertalen in minder voorlichtingscampagnes en preventieve acties.

4. Onderhoud klinker- en tegelverharding meer op ad-hoc basis
Wegen op een lager kwaliteitsniveau beheren betekent lagere onderhoudskosten doordat meer oneffenheden worden toegestaan. Dit betreft alleen elementenverharding (klinkers en tegels) en betekent minder comfort voor de weggebruiker. Langere tijd lagere wegbeheerbudget houdt ook in meer ad hoc onderhoud om verharding veilig te houden. Asfaltverhardingen houden we op B-niveau om kapitaalvernietiging te voorkomen. Het aantal veegbeurten en onkruidbestrijdingsrondes op elementen- en asfaltverharding gaat omlaag en betekent een meer verwaarloosde aanblik van de openbare ruimte. Het aantal meldingen zal toenemen.

5. Verhogen tarieven begraafplaatsen
Tussen de opbrengsten en de kosten van de begraafplaatsen bestaat een relatief groot verschil, dat uit de algemene middelen wordt gedekt. Om de kostendekkendheid te vergroten worden de tarieven met 10% verhoogd. 

6. Kostendekkendheid afval versneld naar 100%
Met het Verbeterplan begroting 2024 is de kostendekkendheid met ingang van 2024 verhoogd naar 90%. Daarna wordt de kostendekkendheid stapsgewijs verder verhoogd naar 93% in 2025, 96% in 2026 en in 2027 100%. Nu brengen we de kostendekkendheid in 2025 al naar 100%.

7. Gebundelde uitkeringen (BUIG) 
Voor de jaren 2026 en daarna wordt stapsgewijs bespaard op de BUIG. Deze besparing is gekoppeld aan de college-ambitie en daarbij behorende de opdracht meer Barendrechters aan het werk te helpen. Om dit te bereiken, ontwikkelen we een plan van aanpak met extra instroom-beperkende en uitstroom-bevorderende maatregelen op de korte, middellange en lange termijn. Inzet is het totale uitkeringsbestand met 10% te laten krimpen.

8. Subsidieregeling vraaggerichte cultuurplannen
Het budget dat was gereserveerd voor de subsidieregeling voor nieuwe vraaggerichte cultuurplannen wordt ingezet om het begrotingstekort te dekken. Concreet betekent dit dat er geen nieuwe subsidieregeling wordt opgesteld. Ook heeft het college besloten om de cultuursubsidies niet te indexeren.

9. Culturele activiteiten 
Het college stelt voor om geen cultuurregisseur aan te stellen. Het budget voor de uitvoering van de Rijksregeling Cultuureducatie met kwaliteit blijft wel behouden. Hierdoor ontvangen leerlingen nog steeds cultuuronderwijs op school omdat dit bekostigd wordt vanuit de Rijksregeling. De cultuurregisseur zou de culturele activiteiten in de vrije tijd verder oppakken, dit komt te vervallen. Daarnaast zal ook kritisch worden gekeken naar subsidies voor al bestaande culturele activiteiten.

10. Re-integratietrajecten
De raad wordt voorgesteld het budget voor re-integratietrajecten te verlagen met € 200.000. In de afgelopen periode is onder andere een pilot gedraaid met Jellooo, een re-integratiebureau dat een integrale aanpak hanteert voor inwoners die richting werk begeleid worden. Deze pilot was succesvol, echter de verwachting is dat deze manier van werken ook door het wijkteam kan worden gedaan aangezien het wijkteam ook een integrale blik heeft op inwoners, tijdig de juiste hulp kan inzetten wanneer dit nodig is en oplossingsgericht denkt en werkt. Dit betekent dat de re-integratietrajecten meer gecentraliseerd en gestructureerd zullen plaatsvinden vanuit het wijkteam en de inzet van Jellooo niet langer nodig is.

11. Sport- en subsidiebeleid 
De ingeboekte besparing voor 2025 kan uit bestaande budgetten worden gedekt. Er wordt gewerkt aan nieuw sportbeleid dat in 2025 aan de raad zal worden voorgelegd en waarin ook de wijze van subsidieverstrekking meegenomen moet worden. Voor 2026 e.v. is het noodzakelijk om samen met de Sportraad en de sportverenigingen te komen tot een verlaging van het subsidiebudget met € 70.000. Bij het nieuwe beleid betrekken we de vraag of dit voor alle sportverenigingen zal gelden en onder welke voorwaarden sportverenigingen nog wel incidentele en/of structurele subsidies zullen ontvangen.

12. Minimabeleid (minimapolis) 
Momenteel betaalt gemeente Barendrecht jaarlijkse meer dan € 400.000 voor de minimapolis, die bedoeld is om zorgmijding tegen te gaan en om te zorgen dat zorg toegankelijk is voor inwoners met een inkomen tot 130% van de bijstandsnorm. Uit onderzoek blijkt dat de betaalde premie door deelnemers aan de minimapolis niet lager is dan die van een reguliere verzekering, terwijl de gemeente wel extra kosten hiervoor draagt. Daarom wordt de raad voorgesteld te stoppen met het aanbieden van de minimapolis wat een besparing van € 400.000 oplevert. Een mogelijk nadeel is dat sommige inwoners die nu gebruik maken van de minimapolis in de toekomst mogelijk zorg zullen mijden door de afschaffing van deze polis. Dit kan echter voorkomen worden door goede communicatie en een deel van de besparing effectief in te zetten voor de meest kwetsbare groepen.

13. Aanvullend preventief pakket CJG 
Het CJG biedt een aantal preventieve activiteiten aan waarvan het budget nu wordt gehalveerd. Sommige activiteiten zullen uit andere budgetten betaald worden die incidenteel beschikbaar zijn, echter een ander deel van de activiteiten zal niet meer worden aangeboden. Momenteel wordt bekeken welke activiteiten zullen worden gestopt. Het gevolg hiervan zou kunnen zijn dat een deel van de hulp- en zorgvragen die nu preventief worden opgelost bij een andere organisatie zoals het wijkteam terecht zullen komen, of dat er vaker een beroep zal worden gedaan op ondersteuning via de Jeugdwet.

14. Verlaging bijdrage en inzet Brede Spuk-regeling stichting KijkopWelzijn
KijkopWelzijn heeft een rol in een groot aantal preventieve activiteiten welke onder andere vanuit het welzijnskader en het integraal beleidskader sociaal domein worden vormgegeven. In overleg is gekeken naar een efficiëntere inzet van beschikbare middelen en is ervoor gekozen een deel van het preventieve aanbod af te schalen. Bij dit laatste is er vooral gekeken naar die werksoorten waarvan de impact zo gering mogelijk is. Dit betekent echter wel dat een aantal activiteiten iets minder frequent zal worden of zal worden afgebouwd. De subsidiebijdrage wordt  in 2025 en 2026 verlaagd met € 45.000 en in 2027 en 2028 met € 90.000. De rest van de besparing wordt gerealiseerd door het nog beter benutten van de Brede SPUK-regeling voor activiteiten die voorheen uit de exploitatie werden gefinancierd. Vooralsnog loopt de Brede SPUK-regeling medio 2027 af, waardoor de besparingen in de laatste 2 jaren lager is dan in eerdere jaren. 

15. Besparen op organisatie 
Vanaf 2024 willen we de projectbudgetten nog efficiënter benutten. Concreet worden er meer personele lasten geboekt op budgetten buiten de personeelsbegroting, waar tevens dekking aanwezig is voor personele lasten. Denk hierbij aan het benutten van SISA-regelingen en het toerekenen van personeelskosten aan vooraf gecalculeerde (civiele) projecten. Tot op heden is hier conservatiever mee omgegaan. Ook zetten we in op het efficiënter inrichten van functies. De verwachting is dat dit een besparing van € 750.000 structureel kan opleveren op het personeelsbudget. Daarnaast gaan we, in lijn met het eerder vastgestelde verbeterplan, op zoek naar mogelijkheden om vanaf 2027 extra besparingen te realiseren op de organisatie. Dit zal op een aantal plekken leiden tot het versoberen van de dienstverlening. In het verbeterplan bij de begroting 2024-2027 is een jaarlijks bedrag van € 1.245.300 voor de jaren 2027 en 2028 opgenomen.

16. Horecastewards
De inzet van de horecastewards is samen met Stichting Veilige Steden geëvalueerd. De preventieve aanwezigheid van de horecastewards op de zaterdagavond is niet meer nodig. De inzet wordt daarom afgeschaald naar alleen de vrijdagavond. Begin 2025 zal de inzet opnieuw worden geëvalueerd met als einddoel volledige afschaling van de horecastewards.

17. Deelname landschapstafel IJsselmonde beëindigen
Tijdens overleggen van de Landschapstafel worden de belangen en de inrichting van het landschap van de deelnemende gemeenten besproken. De Provincie Zuid-Holland neemt ook deel aan de Landschapstafel en gebruikt de overleggen om projecten in kaart te brengen. Het project Koedoodhaven stond op de agenda van de Landschapstafel maar is uit het Maatregelenpakket LNV (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur) van maart 2024 gevallen. Momenteel is de provincie bezig met het zoeken naar andere oplossingen om het project Koedoodhaven wellicht toch nog mogelijk te maken. Indien de deelname aan de Landschapstafel beëindigd wordt dan zoeken we naar andere manieren om met de provincie en omliggende gemeenten in gesprek te blijven.

18. Verhogen tarieven voor vrachtwagen parkeren
De gemeente verhuurt stallingsplekken voor vrachtwagens op een afgesloten terrein op de Eurekaweg. Daarnaast worden vergunningen afgegeven voor het parkeren van vrachtwagens op Dierenstein, Bijdorp en Ziedewij. De tarieven voor deze vergunningen kunnen worden verhoogd.

19. Stoppen met klimaatalliantie
De Milieuopgave, waarin de doelstellingen van milieu en duurzaamheid zijn beschreven is in 2023 vastgesteld door de raad. De Milieuopgave bestaat grotendeels uit doelstellingen die we moeten behalen op basis van wettelijke opgaven (afgeleid van EU-regelgeving/ Klimaatakkoord). Deze besparing betreft het stopzetten van de Klimaatalliantie Duurzame Mobiliteit. Ondernemers worden niet langer gestimuleerd om woon-werk verkeer en zakelijk verkeer te verduurzamen. Hiermee vervalt ook een bijdrage vanuit Barendrecht aan Dutch Fresh Port.