1. § Lokale heffingen

In deze paragraaf staat informatie over het gevoerde beleid en de opbrengsten van de gemeentelijke belastingen en heffingen. Lokale heffingen zijn te verdelen in heffingen waarvan de besteding gebonden of ongebonden is. De gebonden heffingen worden besteed aan een aanwijsbare taak, zoals de afvalstoffenheffing, rioolbelasting, leges, begraafrechten en marktgelden. Deze heffingen worden daarom niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Ongebonden lokale heffingen, zoals de OZB, honden- en toeristenbelasting worden wel tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. De besteding van deze heffingen is niet gebonden aan een bepaalde taak.

Woonlasten en tarieven 

De gemeentelijke woonlasten bestaan uit de uitgaven van burgers aan onroerendezaakbelastingen (OZB), afvalstoffenheffing en rioolheffing. Voor de belastingtarieven van de OZB, toeristenbelasting en de hondenbelasting geldt dat de tarieven niet meer dan trendmatig gestegen zijn met een inflatiecorrectie van 4,3%. 
Verder in deze paragraaf onder lokale lastendruk wordt de ontwikkeling van de woonlasten en de tarieven in 2023 ten opzichte van 2022 weergegeven en beschreven.

Hieronder ziet u een totaaloverzicht van de geraamde en gerealiseerde inkomsten uit de belastingen en de gebonden heffingen.

Inkomsten lokale heffingen	Begroting 2023		Realisatie 2023	Afwijking
	primair	na wijziging		in Euro	in %
Algemene dekkingsmiddelen
Onroerende Zaak Belasting	11.411.400	11.511.000	11.735.382	224.382	1,9%
Hondenbelasting	299.600	299.600	306.879	7.279	2,4%
Toeristenbelasting	25.000	25.000	50.616	25.616	102,5%
Gebonden heffingen
Afvalstoffenheffing	6.279.800	6.382.300	6.345.842	-36.458	-0,6%
Rioolheffing	3.357.200	3.357.200	3.460.433	103.233	3,1%
Marktgelden	55.200	55.200	47.234	-7.966	-14,4%
Begraafrechten	530.200	530.200	508.038	-22.162	-4,2%
Leges Burgerzaken	549.600	549.600	622.467	72.867	13,3%
Leges Omgevingsvergunning & APV	1.409.400	1.409.400	2.513.888	1.104.488	78,4%
Totaal	23.917.400	24.119.500	25.590.779	1.471.279	6,1%
Kostendekkendheid gebonden heffingen	Baten	Lasten	Dekking
	2023	2023	in %
Afvalstoffenheffing	6.345.842	7.550.020	84%
Rioolheffing	3.460.433	3.460.433	100%
Marktgelden	47.234	90.753	52%
Begraafrechten	508.038	1.185.100	43%
Leges Burgerzaken	622.467	780.639	80%
Leges Omgevingsvergunning & APV	2.513.888	2.305.172	109%
Totaal	13.497.902	15.372.117	113,9%

Het komt voor dat een belastingplichtige niet, of slechts deels, de aanslag kan betalen. Onder wettelijk vastgestelde voorwaarden kan deze belastingschuldige kwijtschelding krijgen voor de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Binnen de gemeente Barendrecht wordt de hondenbelasting niet kwijtgescholden. Het hebben van een hond is immers een keuze. De behandeling van kwijtscheldingen gaat via het Samenwerkingsverband Vastgoedinformatie Heffing en Waardebepaling (SVHW). Bij de beoordeling van kwijtscheldingsverzoeken worden de normbedragen van de Participatiewet toegepast. Deze normbedragen gelden voor verschillende huishoudtypen en worden elk jaar bijgesteld. Als het inkomen van een aanvrager boven deze norm ligt, wordt het verzoek om kwijtschelding afgewezen.
In het overzicht hierna treft u een vergelijking aan tussen de geraamde en de gerealiseerde kwijtschelding gemeentelijke belastingen. 

Overzicht kwijtscheldingsbedragen
Jaar	Begroot	Realisatie
2023	€ 247.000	€ 263.322

De stijging van het bedrag aan kwijtscheldingen is het gevolg van de toename van het aantal toegekende kwijtscheldingsverzoeken in 2023 ten opzichte van 2022.  In 2023 zijn er 76 kwijtscheldingsverzoeken meer toegekend. 
Uit het overzicht blijkt dat het aantal kwijtscheldingsverzoeken dat in 2023 is binnengekomen is gestegen met 142 (17%). Het percentage van de toegekende kwijtscheldingsverzoeken daarentegen daalt van 72% naar 69%. Van de in totaal 986 ingediende kwijtscheldingsverzoeken zijn er 684 gehonoreerd. 

Overzicht verzoeken kwijtschelding
Omschrijving	2022	2023
Gehonoreerd	608	684
Afgewezen	236	302
Totaal	844	986

Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo) van de Rijksuniversiteit van Groningen brengt jaarlijks het niveau en de ontwikkeling van de lokale lasten in beeld. Bij het vergelijken van de woonlasten wordt er onder andere gekeken naar de OZB, afvalstoffenheffing en rioolbelasting. Het Coelo brengt hierover jaarlijks de ‘Atlas van lokale lasten’ uit, met daarin informatie over alle gemeenten in Nederland. Hierna wordt de ontwikkeling van de woonlasten in 2023 ten opzichte van 2022 weergegeven. Daarna volgt een vergelijking tussen de lokale lastendruk van de gemeente Barendrecht met die van omliggende gemeenten en een vergelijking met gemeenten met de laagste en de hoogste woonlasten, landelijk gezien.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen de volgende situaties: 
A. Woonlasten van huishoudens met een koopwoning (eigenaar bewoner)
B. Woonlasten van huishoudens met een huurwoning (huurder bewoner)

Woonlastenontwikkeling Barendrecht
De woonlasten bestaan uit de onroerende zaakbelastingen woningen, afvalstoffenheffing en rioolheffing. De ontwikkeling van de woonlasten voor de verschillende huishoudens ziet er als volgt uit. 

Woonlasten Barendrecht	Tariefontwikkeling	Woonlasten 2023	Lasten tov 2022 incl korting **	% tov 2022 incl korting **
Onroerende zaakbelastingen*	-14,07%	410,26	-5,28	-1,3%
Rioolheffing eenpersoonshuishoudens	2,83%	65,40	1,80	2,8%
Rioolheffing tweepersoonshuishoudens	2,95%	125,76	3,60	2,9%
Rioolheffing meerpersoonshuishoudens	2,94%	193,20	5,52	2,9%
Afvalstoffenheffing eenpersoonshuishoudens	28,49%	216,48	8,97	5,3%
Afvalstoffenheffing tweepersoonshuishoudens	25,47%	338,16	13,97	5,2%
Afvalstoffenheffing meerpersoonshuishoudens	31,29%	395,76	16,33	5,4%
Totale woonlasten Eigenaar-bewoner eenpersoonshuishouden		692,14	5,49	0,8%
Totale woonlasten Eigenaar-bewoner tweepersoonshuishouden		874,18	12,29	1,5%
Totale woonlasten Eigenaar-bewoner meerpersoonshuishouden		998,62	15,97	1,8%
Totale woonlasten Huurder-bewoner eenpersoonshuishouden		281,88	10,77	4,6%
Totale woonlasten Huurder-bewoner tweepersoonshuishouden		463,92	17,57	4,5%
Totale woonlasten Huurder-bewoner meerpersoonshuishouden		588,36	21,25	4,3%
* uit Coelo atlas: gemiddelde OZB-lasten woning
** In 2022 zijn de huishoudens van Barendrecht door de afschaffing van de variabele tarieven afvalstoffenheffing deze bedragen als het ware
kwijtgescholden.

Woonlastenvergelijking met omliggende gemeenten
In vergelijking met de woonlasten van de omliggende gemeenten laat het Coelo het volgende zien.

Grafiek woonlasten van huishoudens met een koopwoning (eigenaar bewoner)

 

Grafiek woonlasten van huishoudens met een huurwoning (huurder bewoner)

 

Uit voorgaande overzichten volgt de conclusie dat, in vergelijking met de omliggende gemeenten, de woonlasten voor eenpersoonshuishoudens zich onder het gemiddelde bevinden. Meerpersoonshuishoudens zitten in Barendrecht boven het gemiddelde. 
        
Woonlastenvergelijking met gemeenten met laagste en hoogste woonlasten. 
In deze vergelijking is landelijk gezien zowel de gemeente met de laagste woonlasten als de gemeente met de hoogste woonlasten  opgenomen. De volgende grafieken laten dit zien. 

Grafiek woonlasten van huishoudens met een koopwoning (eigenaar bewoner)
De gemeente met de laagste woonlasten is de gemeente Aalten. De hoogste woonlasten worden in de gemeente Bloemendaal betaald. De gemeente Barendrecht neemt landelijk gezien de 244e plek op de ranglijst in. 

Grafiek B. Woonlasten van huishoudens met een huurwoning (huurder bewoner)
Nijmegen (1e plaats) blijft nog steeds een erg aantrekkelijke gemeente voor huurders; de woonlasten voor huurders zijn daar het laagst. West Betuwe (352e plaats) is in 2023 de duurste gemeente. Barendrecht neemt hierin de 312e plaats in. 

De woonlasten voor een éénpersoonshuishouden in Barendrecht zijn lager dan het gewogen landelijk gemiddelde, de woonlasten voor een meerpersoonshuishouden zijn hoger dan het gewogen landelijk gemiddelde.