Toelichting op de balans

Het hierna opgenomen overzicht geeft het verloop weer van de immateriële vaste activa gedurende het jaar 2021:

De investeringen voor onderzoek en ontwikkeling betreffen:

De investering voor bijdragen aan activa in eigendom van derden betreft :

De overige investeringen met een economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld:

Het hierna opgenomen overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met een economisch nut weer:

De in het boekjaar gedane overige investeringen met een economisch nut zijn als volgt:

Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen opgenomen die direct gerelateerd zijn aan de investering.

De investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven, kunnen als volgt worden onderverdeeld:

Het hierna opgenomen overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven weer:

De investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven, zijn:

De investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kunnen als volgt worden onderverdeeld:

Op investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut moet vanaf 2017 over de verwachte toekomstige gebruiksduur afgeschreven worden en dit moet gesplitst weergegeven worden in de toelichting op de balans. De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut heeft het volgende verloop:

De investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn:

De boekwaarde van de overige materiële activa met een maatschappelijk nut is:

Het hierna opgenomen overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige materiële activa met een maatschappelijk nut weer:

De overige investeringen met een maatschappelijk nut betreffen:

Het verloop van de financiële vaste activa over het jaar 2021 wordt in het hierna opgenomen overzicht weergegeven:

De kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen bestaan uit:

De leningen aan openbare lichamen zijn in het volgende overzicht opgenomen:

De overige langlopende leningen bestaan uit:

Van de bouwgronden in exploitatie is het verloop van de boekwaarde in 2021 als volgt:

Voorzieningen verlieslatende grexen

Verliesvoorzieningen voor grondexploitaties moeten op de boekwaarde van de grondexploitaties aan de actiefzijde van de balans in mindering worden gebracht. De commissie BBV heeft echter een uitspraak gedaan waarin is bepaald dat dit tot maximaal de boekwaarde van een grondbedrijf complex kan gebeuren. Als het verwachte verlies op grond van de meerjarenprognose groter is, moet het verschil onder de voorzieningen aan de passiefzijde van de balans worden opgenomen. De totale verliesvoorzieningen per 31 december 2021 voor de grondexploitaties zijn berekend op €12.198.678 Bij drie verliesgevende grexen, namelijk Lagewei, Centrumaanpak en Stationstuin, is de voorziening hoger dan de boekwaarde. Om deze reden is een bedrag van €9.312.078 verrekend met de boekwaarde van de grondbedrijf complexen aan de actiefzijde van de balans. Het verschil van €2.886.200 is opgenomen aan de passiefzijde van de balans onder de post voorzieningen.

Prognose grexen

boekwaarde 31 december 2021 €16.004.627
nog te maken kosten €18.556.197
nog te realiseren opbrengsten -€27.668.986
saldo op eindwaarde €6.891.838

In verband met de Wet Schatkistbankieren moeten overtollige middelen dagelijks worden afgeroomd naar een rekening bij de schatkist. Het Ministerie heeft een drempelbedrag vastgesteld dat op de rekening-courant van de eigen bank mag blijven staan. Met onze huisbankier, de Rabobank, hebben wij de afspraak dat dagelijks automatisch wordt afgeroomd naar de schatkist wanneer het saldo hoger is dan €250.000. Hierdoor is de kans op overschrijding van de limiet minimaal. In de toelichting op de balans wordt verantwoording afgelegd over het totaal aan middelen dat per kwartaal buiten de schatkist is gehouden. Onderstaand schema geeft weer dat in alle vier de kwartalen van 2020 aan het drempelbedrag is voldaan.

De rekening-courant verhouding met niet-financiële instellingen betreft de rekening-courant verhouding met Stichting Volkshuisvesting Nederland (Svn) voor starters- en duurzaamheidsleningen.

Deze bestaat uit de volgende onderdelen:

Het verloop in 2021 wordt in het hierna opgenomen overzicht per reserve weergegeven. Onder “Bestemming resultaat” staan de toevoegingen of onttrekkingen vermeld uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaande boekjaar. Onder vermindering ter dekking van afschrijvingen staan de verminderingen vermeld in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd.
De aard en de reden van iedere reserve worden hierna toegelicht, evenals de mutaties die hebben plaatsgevonden.

Algemene reserves

De algemene reserves worden gevormd door de algemene reserve en de reserve Grondbedrijf. In de algemene reserve hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

De mutaties van de reserve grondbedrijf zijn als volgt:

Bestemmingsreserves

Bestemmingsreserves ten behoeve van afschrijvingen:
Voor de afschrijvingslasten van investeringen zijn in het verleden diverse bestemmingsreserves gevormd waaruit de afschrijvingslasten voor 2021 gedekt worden. Dit zijn:
- Diverse investeringen met een economisch nut (afschrijvingen €493.000);
-Revitalisering Dierenstein (afschrijvingen €66.500);
-Fietscrossbaan Fietscross Club Barendrecht (afschrijvingen €16.109);
-Verleggen Binnenlandse Baan (afschrijvingen €57.800);
In 2019 en 2020 is €87.240 aan deze bestemmingsreserve onttrokken. De afschrijvingen voor de Centrumaanpak zijn echter in 2021 gestart. In 2021 zijn daarom de onttrekkingen uit 2019 en 2020 aan de reserve gedoteerd.
-Onderdoorgang A29 (afschrijvingen €107.635);
-Snelfietsroute F15 IJsselmonde (geen afschrijvingen in 2021);
-Koopliedenweg (afschrijvingen (afschrijvingen €7.222).

Daarnaast zijn in 2021 nieuwe bestemmingsreserves voor de dekking van afschrijvingslasten van investeringen gevormd, waarvan de afschrijvingen in 2022 en 2023 beginnen. Dit zijn:
-Kruispunt Avenue Carnisse-Zuidersingel (€100.000)
-10 flexibele camera's (€150.900);
-2 ANPR camera's (€220.000);
-30 km Boerhaavelaan  (€400.000);
-Fietsoversteek Kilpad-Leedepad  (€50.000);
-Plateaus Riedermorgen (€280.000);
-Passeerstroken 1e Barendrechtseweg (€35.000);
-30 km Dudokdreef (€400.000);
-Herinrichting Jaagpad (€390.000);
-Plateau Harplaan-Klavecimbelweg (€35.000);
-Plateau Klavecimbelweg-Banjohof (€35.000);
-Verkeersaanpassingen 2e Barendrechtseweg (€40.000);
-Verkeersaanpassingen Lohmanstraat (€100.000);
-Versmallingen Gouwe-Gebroken Meeldijk (€40.000).

Bestemmingsreserve Zuidpolder
Uit deze reserve worden de kosten van verwerving, inrichting en plankosten  van het recreatiegebied Zuidpolder (fase 2.1) gedekt. De kosten in 2021 bedroegen €159.479. 

Bestemmingsreserve rekenkamer
Op het budget van de rekenkamer is geen overschot in 2021. Er is dus geen bedrag gedoteerd aan de reserve.

Bestemmingsreserve onderhoud gebouwen
Deze bestemmingsreserve is bedoeld om de kosten te dekken van planmatig onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen. Deze kosten worden gedekt door stortingen vanuit de exploitatie. In 2021 is een bedrag van €1.054.800 in de reserve gestort en is €691.368 uitgegeven aan planmatig onderhoud.

Bestemmingsreserve kleedkamers BVV
Dit betreft een reserve van €200.000 voor de renovatie van de kleedkamers van BVV Barendrecht.

Bestemmingsreserve natuur en recreatie
De reserve is bestemd voor de lasten van uitbreiding  van natuur- en recreatieontwikkeling.  In 2018 is het glastuinbouwbedrijf Noldijk 9 aangekocht, waarbij het verschil tussen het aankoopbedrag en de waarde van de gronden voor het gebruik van recreatie, een bedrag van €235.930, gedekt zou worden uit deze bestemmingsreserve. Deze afwaardering had nog niet plaatsgevonden en is in 2021 verwerkt.

Bestemmingsreserve waterontwikkeling Binnenlandse Baan
Deze reserve van  €65.195 is vrijgevallen. De waterontwikkeling in het betreffende gebied (voormalige Rado locatie) maakt onderdeel uit van de investeringen in de openbare ruimte die hiervoor opgenomen zijn.

Bestemmingsreserve duurzaamheidsgelden
Het bedrag van €250.000 is in 2021 aan de reserve onttrokken in het kader van de ‘Regionale Energie Transitie’ (RES).

Bestemmingsreserve bewonersinitiatieven
Uit deze bestemmingsreserve van €500.000  kunnen initiatieven met laagdrempelige kaders worden gedekt. In 2021 zijn er geen bestedingen gedaan.

Bestemmingsreserve verkeers- en sociale veiligheid
Uit deze reserve van €3.300.000 is een bedrag van €2.275.900 overgeboekt naar reserves ten behoeve van afschrijvingen, op basis van het door de raad goedgekeurde plan 'Investeren in verkeers- en sociale veiligheid'.  Het betreft de hiervoor genoemde investeringen in camera's en verkeer. Daarnaast zijn er onttrekkingen geweest van €40.000 voor uitwerking veiligheidsprojecten,  €50.000 voor opstellen totaalvisie cameratoezicht/bewaking, €114.000 voor extra BOA capaciteit,  €100.000 voor verbeteren projecten wijkveiligheid,  €15.000 voor verminderen jeugd- en excessief geweld en  €94.400 voor bouw- en constructieveiligheid. Deze maken eveneens onderdeel uit van het plan. De totale onttrekking in 2021 bedraagt €2.689.300.

Bestemmingsreserve energietransitie
Deze bestemmingsreserve van €2.500.000 is bedoeld om de transitie naar duurzame energie (voor iedereen) mogelijk te maken: een inclusieve energietransitie. In september 2021 heeft de raad ingestemd met een bestedingsplan voor 2022. In 2021 zijn er dus nog geen uitgaven geweest.

Bestemmingsreserve klimaatadaptatie
De reserve van €2.500.000  is ingesteld ten behoeve van het werken aan en naar een klimaatbestendige infrastructuur. Ook hier heeft de raad in september 2021 ingestemd met een bestedingsplan voor 2022. In 2021 zijn er dus nog geen uitgaven geweest.

Bestemmingsreserve betaalbaar wonen: €3.000.000
Deze bestemmingsreserve van €3.000.000  is bedoeld om te investeren in betaalbare woningen, bijvoorbeeld door middelen voor cofinanciering. De besteding sluit daarbij aan bij het beleid dat wordt ontwikkeld rondom het hoofddossier ‘betaalbaar wonen’.  In 2021 is een bedrag van € 57.800 onttrokken ten behoeve van de woonvisie

Bestemmingsreserve innovatieve en duurzame economie
Het doel van deze reserve van €1.000.000  is: economische en sociale duurzame ontwikkeling initiëren, ondersteunen en bevorderen. Er is nog geen bestedingsplan in 2021.

Bestemmingsreserve afvalstoffenheffing: €1.000.000
Deze reserve van €1.000.000 is bedoeld als (gedeeltelijke) compensatie voor de inwoners van Barendrecht voor de stijgende afvalkosten. In  2021 is een bedrag van €551.400 onttrokken.

Het verloop van de voorzieningen in 2021 is hierna opgenomen. In de kolom “Vrijval” zijn de bedragen opgenomen ie ten gunste van de rekening van baten en lasten zijn vrijgevallen. Alle aanwendingen van de voorzieningen zijn rechtstreeks ten laste van de voorziening gebracht. De aard en de reden van iedere voorziening worden hierna toegelicht, evenals de mutaties die hebben plaatsgevonden.

De voorzieningen kunnen verdeeld worden in de volgende categorieën:

1. Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s
2. Voorzieningen voor verlieslatende grondexploitaties
3. Voorzieningen voor egalisatie van onderhoud
4. Voorziening beklemde middelen

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s

Voorziening pensioenen wethouders
De pensioenvoorziening is voor (voormalige) wethouders ten behoeve van toekomstige pensioenaanspraken en de gemeente is wettelijk verplicht een dergelijke voorziening aan te houden. Er is €231.900 in de voorziening gestort en €221.589 aangewend. Een bedrag van €548.904 is vrijgevallen. De hoogte van de dotatie en aanwending wordt bepaald aan de hand van actuariële berekeningen van Visma/Idella.

Voorziening wachtgelden voormalig wethouders
De waarde van de wachtgeldverplichtingen moet gelijk zijn aan de som van de lopende verplichtingen voor de gehele wachtgeldperiode, dus deze zijn kalenderjaar overschrijdend. In 2021 is €18.200 vrijgevallen, omdat een voormalig wethouder hier geen aanspraak meer op maakt.

Voorziening glasschade
In verband met hoge premies en het risico van nacalculatie is besloten geen verzekeringscontract af te sluiten en een voorziening te vormen. In 2021 is een bedrag van €40.500 in de voorziening gestort en €2.760 uitgegeven aan glasschades.

Voorziening naheffing btw-sportparken
De btw-voorziening bedraagt per 31 december 2021 €540.139 en is naar verwachting voldoende hoog om de risico’s met betrekking tot naheffing en terugvordering te dekken. 

Voorzieningen voor verlieslatende grondexploitaties

Verliesvoorzieningen voor grondexploitaties moeten op de boekwaarde van de grondexploitaties aan de actiefzijde van de balans in mindering worden gebracht. De commissie BBV heeft echter een uitspraak gedaan waarin is bepaald dat dit tot maximaal de boekwaarde van een grondbedrijf complex kan gebeuren. Als het verwachte verlies op grond van de meerjarenprognose groter is, moet het verschil onder de voorzieningen aan de passiefzijde van de balans worden opgenomen. In 2021 is dit een bedrag van €2.886.600. Dit betreft het aandeel in de verliesvoorzieningen van de grondexploitaties voor Lagewei, Centrumaanpak en Stationstuin dat uitgaat boven de boekwaarde van de verliesgevende complexen.

Voorzieningen voor vervangingen riolering-beklemde middelen

Voorziening vervanging riolering-beklemde middelen
Tot 2021 was er sprake van 1 voorziening riolering. In lijn met de notitie lokale heffingen van de commissie BBV maken we in 2021 gebruik van 2 afzonderlijke voorzieningen, waardoor inzichtelijk is welk deel betrekking heeft op de vervangingsinvesteringen en welk deel is bestempeld als beklemde middelen. Het saldo op 1 januari 2021 van  € 7.904.423 is opgenomen in de voorziening beklemde middelen  Een positief exploitatiesaldo riolering wordt aan de voorziening beklemde middelen gedoteerd, een negatief exploitatiesaldo wordt aan de voorziening onttrokken. In 2021 is er €1.430.184 uitgegeven aan vervangingsinvesteringen en is er € 1.169.396 aan de voorziening beklemde middelen onttrokken. 

Voorziening beklemde middelen afvalstoffenheffing
Deze voorziening is bedoeld om schommelingen in de kosten en het tarief van de afvalstoffenheffing op te vangen. In 2021 is een bedrag van €597.728 aan de voorziening onttrokken, waardoor deze eind 2021 leeg is.

In dit overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar over het jaar 2021. In 2021 werd een nieuwe langlopende lening van €20 miljoen voor 20 jaar bij de provincie Noord-Brabant afgesloten. De rentelasten in 2021 van de langlopende leningen bedroegen €1.920.775.

De in de balans opgenomen netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar kunnen als volgt gespecificeerd worden:

De in de balans opgenomen van EU, Rijk en provincies ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel, die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren, zijn als volgt:

De vooruit ontvangen bedragen, die ten bate van volgende begrotingsjaren komen, zijn als volgt: