1. § Lokale heffingen | Jaarstukken 2024

Inleiding

Omschrijving (toelichting)

In deze paragraaf staat informatie over het gevoerde beleid en de gerealiseerde opbrengsten van de gemeentelijke belastingen en heffingen. Lokale heffingen kunnen worden onderverdeeld in gebonden en ongebonden heffingen. Gebonden heffingen, zoals de afvalstoffenheffing, rioolheffing, leges, begraafrechten en marktgelden, worden besteed aan specifieke (wettelijke) taken van de gemeente en worden daarom niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Aan de andere kant worden ongebonden lokale heffingen, zoals de onroerendezaakbelasting (OZB), hondenbelasting en toeristenbelasting, wel tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend, omdat de besteding ervan niet aan een bepaalde taak is gebonden.

Uitgangspunten lokale heffingen 2024

Omschrijving (toelichting)

Woonlasten en tarieven

In 2024 geldt als uitgangspunt dat de tarieven worden geïndexeerd met maximaal de inflatiecorrectie van 3,9%. Daarnaast is er een wettelijk maximum van 100% kostendekking voor de gebonden heffingen.

Verder in deze paragraaf onder 'lokale woonlasten' wordt verder ingegaan op de ontwikkeling van de woonlasten en tarieven in 2024 in vergelijking met 2023. De gemeentelijke woonlasten omvatten de uitgaven van huishoudens aan OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing.

Overzicht gerealiseerde inkomsten lokale heffingen

Hieronder bevindt zich een totaaloverzicht van de geraamde en gerealiseerde inkomsten uit de belastingen en de gebonden heffingen.


Inkomsten lokale heffingen	Begroting 2024		Realisatie 2024	Afwijking
Inkomsten lokale heffingen	primair	na wijziging		in Euro	in %
Algemene dekkingsmiddelen
Onroerende Zaak Belasting	12.018.300	12.500.000	12.484.234	-15.766	-0,1%
Hondenbelasting	345.300	345.300	321.705	-23.595	-6,8%
Toeristenbelasting	25.000	25.000	31.491	6.491	26,0%
Gebonden heffingen
Afvalstoffenheffing	6.670.800	7.088.700	7.083.260	-5.441	-0,1%
Rioolheffing	3.442.000	3.502.000	3.534.214	32.214	0,9%
Marktgelden	71.200	71.200	67.992	-3.208	-4,5%
Begraafrechten	680.200	516.700	635.030	118.330	22,9%
Leges Algemene diensten & Burgerzaken	1.017.500	1.017.500	1.137.554	120.054	11,8%
Leges Omgevingsvergunning	1.300.000	650.000	1.230.806	580.806	89,4%
Leges APV- en overige vergunningen	11.600	11.600	21.717	10.117	87,2%
Totaal	25.581.900	25.728.000	26.548.003	820.003	3,2%

Kostendekkendheid gebonden heffingen	Baten	Lasten	Dekking
Kostendekkendheid gebonden heffingen	2024	2024	in %
Afvalstoffenheffing	7.083.260	7.275.423	97%
Rioolheffing	3.534.214	3.534.214	100%
Marktgelden	67.992	71.927	95%
Begraafrechten	635.030	1.229.500	52%
Leges Algemene diensten & Burgerzaken	1.137.554	1.193.138	95%
Leges Omgevingsvergunning	1.230.806	1.657.162	74%
Leges APV- en overige vergunningen	21.717	36.581	59%
Totaal	13.710.573	14.997.945	91%

Kwijtschelding gemeentelijke belastingen

In bepaalde situaties zijn belastingplichtigen niet in staat om hun aanslag gemeentelijke belastingen volledig te betalen. Onder specifieke wettelijke voorwaarden kunnen ze in aanmerking komen voor kwijtschelding van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Het proces van indiening tot en met de toekenning van kwijtscheldingsverzoeken verloopt via het Samenwerkingsverband Vastgoedinformatie Heffing en Waardebepaling (SVHW).

In het onderstaande overzicht is een vergelijking tussen de geraamde en de gerealiseerde kwijtscheldingen van gemeentelijke belastingen te zien. De totaal gerealiseerde kosten van kwijtscheldingen in 2024 bedragen als volgt:

Overzicht kwijtscheldingsbedragen
Jaar	Begroot	Realisatie
2023	€ 247.000	€ 263.322
2024	€ 267.700	€ 302.801

De toename van de werkelijke kosten is het gevolg van de tariefstijging van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing ten opzichte van 2023 van respectievelijk 11,5% en 3%.

In 2024 is er een lichte stijging van 9 verzoeken in het aantal ingediende kwijtscheldingsverzoeken. Dit betekent een toename van 1%. Echter het percentage van de verzoeken dat is toegekend, is iets gedaald van 69% naar 68%. Dit betekent dat van de 995 ingediende verzoeken, er 677 zijn gehonoreerd.

Overzicht verzoeken kwijtschelding
Omschrijving	2023	2024
Gehonoreerd	684	677
Afgewezen	302	318
Totaal	986	995

Lokale woonlasten

Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo) van de Rijksuniversiteit Groningen houdt elk jaar de ontwikkeling van de lokale lasten in de gaten, zoals OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Ze publiceren de 'Atlas van lokale lasten', met informatie over alle gemeenten in Nederland.

Hierna wordt de ontwikkeling van de woonlasten in 2024 ten opzichte van 2023 weergegeven. Vervolgens volgt een vergelijking van de lokale lastendruk van de gemeente Barendrecht met die van omliggende gemeenten, evenals een vergelijking met gemeenten die de laagste en hoogste woonlasten in Nederland hebben.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen de volgende situaties:
A. Woonlasten van huishoudens met een koopwoning (eigenaar bewoner)
B. Woonlasten van huishoudens met een huurwoning (huurder bewoner)

Woonlastenontwikkeling Barendrecht
De woonlasten bestaan uit de onroerende zaakbelastingen woningen, afvalstoffenheffing en rioolheffing. De ontwikkeling van de woonlasten voor de verschillende huishoudens ziet er als volgt uit.

Woonlasten Barendrecht	Tariefontwikkeling	Lasten 2023	Lasten 2024	Lasten tov 2023	% tov 2023
Onroerende zaakbelastingen*	0,6%	410,26	426,69	16,43	4,0%
Rioolheffing eenpersoonshuishoudens	2,9%	65,40	67,32	1,92	2,9%
Rioolheffing tweepersoonshuishoudens	3,0%	125,76	129,48	3,72	3,0%
Rioolheffing meerpersoonshuishoudens	3,0%	193,20	198,96	5,76	3,0%
Afvalstoffenheffing eenpersoonshuishoudens	11,5%	216,48	241,44	24,96	11,5%
Afvalstoffenheffing tweepersoonshuishoudens	11,5%	338,16	377,04	38,88	11,5%
Afvalstoffenheffing meerpersoonshuishoudens	11,5%	395,76	441,24	45,48	11,5%

Totale woonlasten Eigenaar-bewoner eenpersoonshuishouden		692,14	735,45	43,31	6,3%
Totale woonlasten Eigenaar-bewoner tweepersoonshuishouden		874,18	933,21	59,03	6,8%
Totale woonlasten Eigenaar-bewoner meerpersoonshuishouden		998,62	1066,89	68,27	6,8%
Totale woonlasten Huurder-bewoner eenpersoonshuishouden		281,88	308,76	26,88	9,5%
Totale woonlasten Huurder-bewoner tweepersoonshuishouden		463,92	506,52	42,60	9,2%
Totale woonlasten Huurder-bewoner meerpersoonshuishouden		588,36	640,20	51,84	8,8%
* uit Coelo atlas: gemiddelde OZB-lasten woning

Vergelijkende grafieken

Omschrijving (toelichting)

Woonlastenvergelijking met omliggende gemeenten
In vergelijking met de woonlasten van de omliggende gemeenten laat het Coelo het volgende zien.

Omschrijving (toelichting)

Grafiek woonlasten van huishoudens met een koopwoning (eigenaar bewoner)

Omschrijving (toelichting)

Grafiek woonlasten van huishoudens met een huurwoning (huurder bewoner)

Omschrijving (toelichting)

Uit voorgaande overzichten volgt de conclusie dat, in vergelijking met de omliggende gemeenten, de woonlasten voor eenpersoonshuishoudens onder het gemiddelde liggen. Meerpersoonshuishoudens hebben in Barendrecht boven het landelijk gemiddelde aan woonlasten.

Woonlastenvergelijking met gemeenten met laagste en hoogste woonlasten.
De gemeente met de laagste woonlasten is de gemeente Aalten. De hoogste woonlasten worden in de gemeente Bloemendaal betaald. Barendrecht staat landelijk op plek 258 van de 342 gemeenten. Daarmee behoort Barendrecht tot de gemeenten met relatief hogere woonlasten.

Omschrijving (toelichting)

Grafiek woonlasten van huishoudens met een koopwoning (eigenaar bewoner)
De gemeente met de laagste woonlasten is de gemeente Aalten. De hoogste woonlasten worden in de gemeente Bloemendaal betaald. Barendrecht staat landelijk op plek 258 van de 342 gemeenten. Daarmee behoort Barendrecht tot de gemeenten met relatief hogere woonlasten..

Omschrijving (toelichting)

Grafiek B. Woonlasten van huishoudens met een huurwoning (huurder bewoner)
Nijmegen (1e plaats) blijft nog steeds een erg aantrekkelijke gemeente voor huurders; de woonlasten voor huurders zijn daar het laagst. De gemeente IJsselstein (347e plaats) is in 2024 de duurste gemeente. Barendrecht neemt hierin de 316e plaats in.

Omschrijving (toelichting)

De woonlasten voor een éénpersoonshuishouden in Barendrecht zijn lager dan het gewogen landelijk gemiddelde, de woonlasten voor een meerpersoonshuishouden zijn hoger dan het gewogen landelijk gemiddelde.